Dipnotlar:
1 Bakınız: Loi sur la SecuritÃ?© des Equipements et des Manifestations Sportives, Code du Sport, Paris, Dalloz, 2001 Edition, s.52-54
2 Bakınız: Sporting Events (Control of Alcohol etc.) Act 1985, Halsburys Statutes, Butterworths, London, 4. ed. 1989, vol. 12; Football Spectators Act 1989, Halsburys Statutes, 4. ed. vol. 45; Football (Offences) Act 1991, Halsburys, 4. ed. vol. 45
3 Bakınız: Decreto 10 settembre 1986, Nuove Norme di Securezza per la Costrizione e lEsercizio di İmpianti Sportivi, Gazetta Ufficiale della Repubblica İtaliana, Serie generale, no. 215, 16 settembre 1986, s. 5.
4 Bakınız: Türk Ceza Kanunu, Üçüncü Kitap: Kabahatlar, Birinci Bab: Ammenin Nizamına Müteallik Kabahatlar, Birinci Fasıl: Selahiyattar Mercilerin Emirlerine İtaatsizlik, Madde 526: “(Buyruğu Dinlememe): Yetkili makamlar tarafından adli işlemler dolayısıyla, ya da kamu güvenliği ve kamu düzeni veya genel sağlığın korunması düşüncesiyle kanun ve nizamlara aykırı olmayarak verilen bir buyruğu dinlemeyen veya bu yolda alınmış bir önleme uymayan kimse eylem ayrı bir suç oluşturmadığı takdirde, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve altı bin liradan onsekizbin liraya kadar hafif para cezasıyla cezalandırılır.”
5 Bakınız: Türk Ceza Kanunu, İkinci Fasıl: Cürmü Haber Vermekte Zühul, Madde 530: “Hekim, cerrah, ebe yahut sair sıhhiye memurları eşhas aleyhinde işlenmiş bir cürüm asarını gösteren ahvalde sanatlarının icab ettiği yardımı ifa ettikten sonra keyfiyeti adliye veya zabıtaya bildirmezler, yahut ihbar hususunda teahhür gösterirlerse – bu ihbar kendisine yardım ettikleri kimseyi takibata maruz kılacak ahval müstesna olmak üzere- beşbindörtyüz liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahkum olurlar.”
6 Bakınız: Türk Ceza Kanunu, İkinci Kitap: Cürümler, Beşinci Bab: Ammenin Nizamı Aleyhine İşlenen Cürümler, İkinci Fasıl: Cürüm İşlemek İçin Teşekkül Meydana Getirenler, Madde 313: “(Cürüm İşlemek İçin Cemiyet Kurma) Her ne suretle olursa olsun cürüm işlemek için teşekkül oluşturanlara veya bu teşekküllere katılanlara bir yıldan iki yıla kadar ağır hapis cezası verilir. Bu teşekkül halk arasında korku, endişe veya panik yaratmak veya siyasi veya sosyal bir görüşten kaynaklanan amaçla veya ammenin selahiyeti aleyhine cürümlerde kasden adam öldürmek veya yağma veya yol kesmek ve adam kaldırmak cürümlerini işlemek için meydana getirilmişse, verilecek ceza bir yıldan üç yıla kadar ağır hapis cezasıdır. ............ Teşekkül yöneticileri hakkında yukarıdaki fıkralar uyarınca hükmedilecek ceza üçte birinden yarıya kadar arttırılır. ............ Bu maddede yazılı teşekkül, iki veya daha fazla kimsenin birlikte cürüm işlemek amacı etrafında birleşmesiyle oluşur..........
7 Seminerin sonuç ve tavsiyelerinin tam metni için bakınız: “Avrupa Konseyi T-RV (2002) 20” dokümanı.
8 Avrupa Konseyinin “Sporda Şiddetin önlenmesi elkitabı” projesinin tam metni için bakınız T-RV(2002 13
prov. 30 sayfalık dokümanı.
9 Bakınız: Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Madde 25: “Futbol müsabaka ve çalışmalarında kulüpler ve kişilerce disiplin ve sportmenliğe aykırı fiiller ve bunlara uygulanacak müeyyideler, milli ve milletlerarası teamüllere uygun olarak Federasyon Yönetim Kurulu tarafından hazırlanacak esaslarla tespit edilir. Belirlenecek fiillere uygulanacak cezalar, ihtar, yarışmadan men, hak mahrumiyeti, yarışmayı seyircisiz oynatma, saha kapatma, para cezası, tescil iptali, puan indirme ve küme düşürmedir. Uygulanacak para cezası beşyüzmilyon lirayı geçemez. Bu miktarı beş katına kadar arttırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.”
10 Bakınız: TFFnin çalışma Usul ve Esaslarına Dair Ana Statü

Maddeler:

Madde 45: “(Tahkim Kurulu, çalışmaları, Kararları) Tahkim Kurulu, Genel Kurulca dört yıl süre ile seçilen hukukçu 5 asil ve 5 yedek üyeden oluşur. Üyeler kendi aralarından bir Başkan, bir Başkanvekili, bir Raportör seçerler. Kurul beş üye ile toplanır ve karar verir. Toplantıya üyelerden mazeretli olanların yerine sıradaki yedek üye alınır. Tahkim Kurulu, kendisine intikal eden konular hakkında ilgililerden görüş, bilgi ve belge ister, gerekli delilleri toplar. Lüzum gördüğü takdirde, ilgilileri davet ederek dinleyebilir. Tahkim Kurulu çalışmalarını, 3813 sayılı Kanun, bu Ana Statü hükümleri ile FIFA ve UEFA kurallarına ve yargılamaya ilişkin Kanunların ilgili hükümlerine göre yapar ve inceleme sonunda başvuru konusu talebin kısmen veya tamamen kabulü veya reddi ya da değiştirilerek karara bağlanmasına karar verir. Tahkim Kurulu kararları kesindir. İdari veya yargısal mercilerin onayına tabi olmadığı gibi, bu kararlara karşı idari ve yargısal mercilere başvurulamaz. Kararlar Federasyon Başkanı ve Genel Sekreteri tarafından uygulanır. Tahkim Kurulunun çalışma esas ve usulleri Yönetim Kurulu tarafından çıkarılacak bir talimatla belirlenir.”

Madde 46 “(Tahkim Kurulunun Görevleri) Tahkim Kurulu, Federasyon ile Kulüpler, Federasyon ile Hakemler, Federasyon ile Teknik Direktörler ve Antrenörler, Kulüpler ile Teknik Direktörler ve Antrenörler, Kulüpler ile Futbolcular, Kulüpler ile Kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında Yönetim Kurulunca verilecek kararlar ile Disiplin Kurullarının kararlarını ilgililerin veya Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulunun itirazı üzerine inceleyip karara bağlar.”

Madde 59: (Cezalar ve Disiplin Kurulları) Futbol müsabaka ve çalışmalarında kulüpler ve kişilerce disiplin ve sportmenliğe aykırı fiiller ve bunlara uygulanacak müeyyideler, milli ve milletlerarası teamüllere uygun olarak Federasyon Yönetim Kurulu tarafından hazırlanacak esaslarla tespit edilir. Belirlenecek fiillere uygulanacak cezalar, ihtar, yarışmadan men, hak mahrumiyeti, yarışmayı seyircisiz oynatma, saha kapatma, para cezası, tescil iptali, puan indirme ve küme düşürmedir. Uygulanacak para cezası beşyüzmilyon lirayı geçemez. Bu miktarı beş katına kadar arttırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Disiplin cezaları, belirlenecek esaslara göre amatör ve profesyonel futbol dalları için ayrı ayrı oluşturulan Disiplin Kurullarınca verilir.”

Bakınız: TFF Futbol Müsabaka Talimatı, 25. madde, II fıkra (e) bendi: “Ayrıca, 16. maddenin (b) fıkrasında belirtildiği şekilde kendi seyircileri tarafından herhangi bir bölgenin emniyet ve inzibatını hakemlerin, oyuncuların, idareci ve görevlilerin veya müsabakayı seyreden diğer şahısların can emniyetini zedeleyecek derecede, sahaların içinde veya dışında, ciddi olaylar çıkarıldığında ve futbol Federasyonunca kanaat getirilen takımların bu talimatın 25. maddesinin (II-b) fıkrasının uygulanması bahis konusu olan veya olmayan ahvalde dahi, mevsim sonuna kadar yapacakları müsabakaları iptal etmeye ve müteakip mevsimde de alt lige indirilmelerine veya en alt ligdekilerden lig dışı bırakılmalarına Futbol Federasyonunca karar verilebilir.

27. madde (b) ve (c) bendleri: “b) Seyircilerin taşkın ve edebe aykırı hareketleri ile birlikte müsabakaya fiili müdahaleleri sonucu, müsabakanın devam ettirilmesine imkan kalmaması halinde, hakem müsabakayı tatil eder.

c) Seyircilerin oyuna fiili müdahalesi olmaksızın devamlılık arz eden çirkin veya edebe aykırı tezahüratları halinde aşağıdaki tedbirler sırasıyla uygulanır: 1. Hakem oyunu geçici olarak durdurur, Merkez Hakem Kurulu tarafından hazırlanarak kendilerine verilen birinci anonsu yaptırır ve oyunu başlatır. 2. Yukarıda belirtilen hareketlerin devamı halinde hakem oyunu tekrar durdurur; her iki takımın kaptanın yanına çağırır, kendilerinden hareketlerin sona ermesi konusunda yardım ister ve olayın sona ermesi için makul bir süre sahada bekler. 3. Bu tedbirler başarılı olmadığı takdirde, hakem oyunu tekrar durdurur, soyunma odasına gider, kulüp/kulüplerin başkan/başkanlarını veya yönetici/yöneticilerini çağırır ve kendilerinden ikinci anonsu seyircilere okumalarını ister, on dakika bekledikten sonra oyunu yeniden başlatır ve oyunu tamamlatır. ............. Maddede öngörülen olay ve fiillerden birine sebebiyet veren kişiler Disiplin Kuruluna sevk edilir.

(*)Avukat Kısmet Erkiner kimdir?
Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (C.A.S.- Lozan) Üyesi
Avrupa Konseyi Dopingle Mücadele Hukuk Komisyonu Üyesi
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Hukuk Komisyonu Kurucu Başkanı
İstanbul Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi
Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi
Kadir Has Üniversitesi Spor Hukuku Bölüm Başkanı