 |
|
 |
|
|
|
|
TOPLUMSAL HAREKETLİLİK VE SPOR
 9- TOPLUMSAL HAREKETLİLİK VE SPOR
(*) Prof.Dr.Füsun Öztürk Kuter'in Toplumsal Boyutlarıyla Spor isimli kitabından derlenmiştir. Genel anlamıyla hareketlilik, kişilerin zaman içerisindeki yer değişikliklerini kapsar. Bu yer değişikliği fiziksel mekanda gerçekleştiği zaman fiziksel hareketlilik, sosyal yapı içerisinde gerçekleştiği zaman sosyal hareketlilik olarak isimlendirilir. Ev değiştirme, şehir değiştirme, iş gezilerinden, başka bir bölge veya ülkeye göç etmeye kadar varan her türlü gönüllü veya zoraki devinim fiziksel hareketlilik örnekleridir. Sportif organizasyonlar fiziksel hareketliliği çoğaltır. Deplasman maçları, uluslararası şampiyonalar, başka şehir ve ülkelerin takımlarına transfer olma spordaki fiziksel hareketliliklerdir. Sosyal hareketlilik ise bireylerin bir sosyal pozisyondan diğerine devinimidir. Pozisyondaki değişmenin yönü açısından, sosyal hareketlilik yatay ve dikey olarak sınıflandırılır. Yatay hareketlilik, aynı sosyal düzlemdeki, bir grup veya durumdan benzer bir grup veya duruma doğru bir devinimdir. Dikey hareketlilik ise kişilerin bir statüden diğerine, bir sınıftan diğerine devinimi olarak tanımlanır (2, 157). Sporda aynı ligde yer alan bir takımdan diğerine geçiş yatay hareketliliğe, bir üst ligde yer alan takıma geçiş ise dikey hareketliliğe örnek olarak verilebilir. Dikey hareketlilikte genellikle maddi açıdan ya da sosyal prestij bakımdan kazanç söz konusudur. Ancak dikey hareketlilik aşağıya doğru da olabilir. Bu durumda maddi, manevi kayıplar söz konusudur. Örneğin birinci ligde antrenörlük yapan bir kişinin üçüncü ligde bir takımın antrenörlüğüne gelmesi gibi. Sporda dikey hareketlilikten faydalanma, daha ziyade sporu amatörce değil fakat, profesyonel olarak yapanlar için düşünebilir. çünkü profesyonel bir sporcu için faaliyet gösterdiği spor dalı, onun mesleğidir ve hayatını o daldaki başarısı ile idame ettirecektir. Ancak gizli profesyonelliğin bulunduğu bazı spor dallarında da gelir seviyesinin ve hayat tarzındaki yükselişin doğurduğu dikey hareketliliğe de rastlanabilmektedir (1, 70). Spor, sadece sporcuların değil aynı zamanda spor dışından kişilerin de dikey hareketliliğine olanak sağlar. Örneğin, bir fabrikada işçi olarak çalışan kişi aynı zamanda futbol hakemi olabilir ve hakemlikteki klasmanı yükseldikçe dikey hareketlilik söz konusudur. Yine bir şirket sahibi, tanınmış bir kulübün başkanlığına seçildiğinde dikey hareketlilik elde etmiş olur. Sporun sosyal hareketlilik sağlamadaki etkin rolünü fark eden pek çok insan, uzun vadede ulaşmak istedikleri hedefler için sporu destek olarak kullanmaktadır. Bugün spor hem para hem de ün getirmektedir. Büyük bir taraftar kitlesi olan kulübün başkanıysanız millet vekili seçilmeniz oldukça kolaylaşacaktır. Bu nedenle spor yukarı doğru hareketlilik için kestirme bir yol olabilir. KAYNAKLAR 
|
|||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Temel Bilgiler
